Seculiere redenen om vee te offeren

Hoe kom je van de basisprincipes achter stadsplanning via offerdieren naar een medicijn tegen problemen met de milt? Daarvoor moet je de zelfverklaarde alleskunner Marcus Vitruvius Pollo (± 85 - 20 v.Chr.) heten. Ruim een maand geleden kwam Vitruvius aan bod. Hij schrijft dat een architect zoals hijzelf van alle markten thuis moet zijn. Een aantal van deze markten klinken op het eerste gezicht vergezocht, maar hij licht vervolgens wel toe wat bijvoorbeeld het probleem is met het stichten van een stad vlakbij een moeras dat geen afwatering heeft naar de zee. Een ander vergelijkbaar punt dat Vitruvius maakt, maakt hij door de twee zijden van een rivier op Kreta met elkaar te vergelijken (Over Architectuur I.4.10):

Dat weidegronden en voedsel een indicatie kunnen geven van hoe gezond een locatie [voor de stichting van een stad] is, is een feit dat kan worden geobserveerd en onderzocht bij bepaalde weidegronden op Kreta, aan beide zijden van de rivier de Pothereus, die de twee Kretenzische staten van Gnosus en Gortyna van elkaar scheidt. Er bevindt zich vee aan de rechter- en linkerzijde van de rivier, maar hoewel de koeien die grazen aan bij Gnosus een normale milt hebben, hebben ze aan de kant van Gortyna geen waarneembare milt. Na dit onderwerp te hebben onderzocht, hebben artsen ontdekt dat aan het vee aan deze kant een soort kruid aten waar hun milt van kromp. Dit kruid is daarom verzameld en wordt gebruikt als een medicijn om splenetische mensen te genezen. De Kretenzers noemen het ἄσπληνον (asplènon). We kunnen dus uit voedsel en water leren welke locaties van nature ongezond of gezond zijn.

Vitruvius merkt verder op dat bij het offeren van dieren opgelet wordt hoe de ingewanden eruit zien. Naast het feit dat daar goddelijke opvattingen aan schijnen te kunnen worden ontleend, kan iemand ook zien of er iets geks aan de hand was met het dier. Vitruvius is dan ook een groot voorstander van het offeren van controleren van ingewanden, zij het om een, naar het lijkt, seculiere reden.

Boekentip voor vandaag:
Vitruvius, The Ten Books On Architecture